“Class 8 Sanskrit Deepakam Chapter 8 ‘पश्यत कोणमैशान्यं भारतस्य मनोहरम्’ के सम्पूर्ण Notes, Hindi Explanation, Question Answers, Exercise Solutions और Grammar Analysis यहाँ उपलब्ध हैं। इस chapter में भारत के पूर्वोत्तर राज्यों (North-East States) — अरुणाचलप्रदेश, असम, मेघालय, नागालैण्ड, मणिपुर, मिजोरम, त्रिपुरा एवं सिक्किम — की विशेषताएँ सरल भाषा में समझाई गई हैं। Students के लिए एकपदेन उत्तर, पूर्णवाक्येन उत्तर, प्रकृति–प्रत्यय, विश्लेषण, विशेष्य–विशेषण, और शब्दजाल अभ्यास भी दिए गए हैं।
This page provides complete Class 8 Sanskrit Chapter 8 solutions with meanings, summary, NCERT-based answers and easy explanations. Perfect for exam preparation, homework help, and quick revision. पश्यत कोणमैशान्यं chapter उत्तर-प्रदेश, CBSE, KVS तथा सभी स्कूलों के विद्यार्थियों के लिए अत्यंत उपयोगी। अभी पढ़ें और सम्पूर्ण उत्तर पाएं।”
Class 8 Sanskrit Deepakam Chapter 8 ‘पश्यत कोणमैशान्यं भारतस्य मनोहरम्’ Questions & Answers
![]() |
| Class 8 Sanskrit Deepakam Chapter 8 ‘पश्यत कोणमैशान्यं भारतस्य मनोहरम्’ Questions & Answers |
पश्यत कोणमैशान्यं भारतस्य मनोहरम्
अभ्यासात् जायते सिद्धिः
१. एकपदेन उत्तराणि
| प्रश्न | उत्तरम् |
|---|---|
| (क) अस्माकं देशे कति राज्यानि सन्ति ? | अष्टाविंशतिः |
| (ख) प्राचीनेतिहासे काः स्वाधीनाः आसन् ? | इमाः सप्तभगिन्यः |
| (ग) केषां समवायः ‘सप्तभगिन्यः’ इति कथ्यते ? | अष्टराज्यानां |
| (घ) अस्माकं देशे कति केन्द्रशासित प्रदेशाः सन्ति ? | अष्ट |
| (ङ) सप्तभगिनी–प्रदेशे कः उद्योगः सर्वप्रमुखः ? | वंशोद्योगः |
२. पूर्णवाक्येन उत्तराणि
| प्रश्न | उत्तरम् |
|---|---|
| (क) भ्रातृसहित–भगिनीसप्तके कानि राज्यानि सन्ति ? | भातृसहित – भगिनीसप्तके इमानि राज्यानि सन्ति – अरुणाचलप्रदेशः, असम:, मणिपुरम्, मिजोरम, मेघालय, नागालैण्डः, त्रिपुरा, सिकिम्मः च । |
| (ख) इमानि राज्यानि सप्तभगिन्यः इति किमर्थं कथ्यन्ते ? | इमानि राज्यानि सप्तभगिन्य कथ्यन्ते यतः एतेषाम् राज्यानां सामाजिक–सांस्कृतिक परिदृश्यानां साम्याद् भौगोलिक वैशिष्ट्यात् च इमानि उक्त उपाधिना प्रथितानि । |
| (ग) ऐशान्यकोणप्रदेशेषु के निवसन्ति ? | ऐशान्यकोणप्रदेशेषु गारो–खासी–नागा–मिजो–लेप्चा–प्रभृतयः बहवः जनजातीयाः निवसन्ति । |
| (घ) पूर्वोत्तरप्रादेशिकाः केषु निष्णाताः सन्ति ? | पूर्वोत्तरप्रदेशिकाः बहुभाषाभिः समन्विताः, पर्वपरम्पराभिः परिपूरिता, स्वलीला–कलासु च निष्णाताः सन्ति । |
| (ङ) वंशवृक्षवस्तूनाम् उपयोगः कुत्र क्रियते ? | वंशवृक्षवस्तूनाम् उपयोगः आवस्त्राभूषणेभ्यः गृहनिर्माण–पर्यन्तं क्रियते । |
३. प्रकृति–प्रत्यय विभाग
| पदम् | प्रकृति | प्रत्यय |
|---|---|---|
| ज्ञातुम् | ज्ञा | तुमुन् |
| विश्रुतः | वि + श्रु | क्त |
| अतिरिच्य | अति + ऋच् | ल्यप् |
| पठनीयम् | पठ् | अनीयर् |
४. रेखाङ्कित शब्द पर आधारित प्रश्ननिर्माणम्
| मूल वाक्य | प्रश्नम् |
|---|---|
| वयं स्वदेशस्य राज्यानां विषये ज्ञातुमिच्छामः । | वयं कस्य राज्यानां विषये ज्ञातुम् इच्छामः ? |
| सप्तभगिन्यः प्राचीनेतिहासे प्रायः स्वाधीनाः एव दृष्टाः । | का: प्राचीनेतिहासे प्रायः स्वाधीनाः एव दृष्टा: ? |
| प्रदेशेऽस्मिन् हस्तशिल्पानां बाहुल्यं वर्तते । | प्रदेशेऽस्मिन् केषाम् बाहुल्यं वर्तते ? |
| एतानि राज्यानि तु भ्रमणार्थं स्वर्गसदृशानि । | एतानि राज्यानि तु भ्रमणार्थं कीदृशानि ? |
५. यथानिर्देशम् उत्तरत
| प्रश्न | उत्तरम् |
|---|---|
| ‘महोदये! मम भगिनी कथयति’ — ‘मम’ कस्यै प्रयुक्तम् ? | स्वरायै |
| ‘… इमानि उक्तोपाधिना प्रथितानि’ — कर्तृपदं किम् ? | उपाधिना |
| ‘एतेषां राज्यानां पुनः सङ्घटनं विहितम्’ — क्रियापदं किम् ? | विहितम् |
| ‘अत्र वंशवृक्षाणां प्राचुर्यं विद्यते’ — ‘अल्पता’ का विपरीतार्थक पदम् ? | प्राचुर्यं |
| ‘… इमानि लघूनि वर्तन्ते’ — ‘सन्ति’ का समानार्थक पदम् ? | वर्तन्ते |
६. शब्दजाल–उत्तराणि
| क्रमांक | पदम् |
|---|---|
| 1 | जनजाति: |
| 2 | भ्राता |
| 3 | सिक्किमः |
| 4 | मणिपुर: |
| 5 | त्रिपुरा |
| 6 | राज्यानि |
| 7 | संस्कृति: |
| 8 | पूर्वोत्तरम् |
| 9 | देशस्य |
| 10 | प्राकृतिक: |
| 11 | वंशवृक्षः |
| 12 | अरुणाचल: |
| 13 | नागालैण्डम् |
| 14 | मेघालय: |
| 15 | भगिनि |
| 16 | भगिन्यः |
| 17 | पुरा |
| 18 | सप्तभगिन्यः |
| 19 | बहवः |
| 20 | गारो |
| 21 | मिजो |
| 22 | नागा |
७. रिक्तस्थान–पूरणम् (पट्टिकातः)
| वाक्य | उत्तरम् |
|---|---|
| (क) छात्रा: अद्य _________ विषये ज्ञातुमिच्छन्ति । | स्वदेशस्य राज्यानाम् |
| (ख) अस्माकं देशे _________ राज्यानि… | अष्टाविंशतिः |
| (ग) सप्तभगिन्यः … इति _________ कथ्यन्ते । | पूर्वोत्तरराज्यानि |
| (घ) सप्तभगिन्यः इत्युक्तानि राज्यानि – … | सिक्किमः, अरुणाचलप्रदेश:, असम:, मणिपुर, मिजोरम, मेघालय:, नागालैण्ड, त्रिपुरा |
| (ङ) प्रदेशेऽस्मिन् _________ बाहुल्यम् अस्ति । | जनजाति: |
| (छ) पूर्वोत्तरराज्येषु वंशवृक्षाणां _________ विद्यते । | प्राचुर्यं |
८. भिन्नप्रकृतिकं पदम्
| समूह | भिन्नपदम् |
|---|---|
| गच्छति, पठति, धावति, अहसत्, क्रीडति | अहसत् |
| छात्रः, सेवकः, शिक्षक:, लेखिका, क्रीडक: | लेखिका |
| पत्रम्, मित्रम्, पुष्पम्, आम्रः, फलम् | आम्रः |
| व्याघ्रः, भल्लूक:, गज:, कपोतः, शाखा, सिंह: | शाखा |
| पृथिवी, वसुन्धरा, धरित्री, यानम्, वसुधा | यानम् |
९. विशेष्य–विशेषण मेलनम्
| विशेषणम् | विशेष्यम् |
|---|---|
| (i) अयम् | प्रदेश: |
| (ii) संस्कृतिविशिष्टायाम् | भारतभूमौ |
| (iii) महत्त्वाधायिनी | संस्कृतिः |
| (iv) प्राचीने | इतिहासे |
| (v) एक: | समवायः |
Pashyata Konam Aishanyam Class 8
Class 8 Sanskrit Chapter 8 Solutions
पश्यत कोणमैशान्यं प्रश्नोत्तर
Class 8 Deepakam Chapter 8 Notes
North East India Sanskrit chapter
सात भगिनियाँ संस्कृत पाठ
Class 8 Sanskrit QnA
पश्यत कोणमैशान्यं Summary in Hindi

_copy_537x347.jpg)