Class 8 Sanskrit Deepakam Chapter 7 Manjulamanjusha Sundar Surabhasha के सभी अभ्यास प्रश्न-उत्तर, शब्दार्थ, प्रश्न निर्माण, मेलन, विभक्ति-वाक्य सहित पूरा समाधान।
Manjulamanjusha Sundar Surbhasha Class 8 Chapter 7 – Sanskrit Question Answers | मञ्जुलमञ्जूषा सुन्दरसुरभाषा अभ्यास-प्रश्न उत्तर (Class 8)
📘 मञ्जुलमञ्जूषा सुन्दरसुरभाषा – अभ्यास का सुव्यवस्थित हल
1. एकपदेन उत्तरं लिखत –
| प्रश्न | उत्तरम् |
|---|---|
| (क) सुन्दरसुरभाषा कस्य वचनातीता ? | वेदानां |
| (ख) संस्कृतभाषा कुत्र विजयते ? | विश्वे |
| (ग) संस्कृतभाषा कस्य आशा ? | जनानाम् |
| (घ) संस्कृते कति रसाः सन्ति ? | नव |
| (ङ) कस्याः ध्वनिश्रवणेन सुखं वर्धते ? | संस्कृतभाषायाः |
2. पूर्णवाक्येन उत्तरं लिखत –
(क) संस्कृतभाषा केषां जीवनस्य आशा अस्ति?
➡️ संस्कृतभाषा सामान्यजनानां जीवनस्य आशा अस्ति।
(ख) केषां विचाराः जनान् अभिप्रेरयन्ति?
➡️ वेद–उपनिषद्–वेदान्त–पुराणादीनां विचाराः जनान् अभिप्रेरयन्ति।
(ग) कैः रसैः समृद्धा साहित्यपरम्परा विराजते?
➡️ शृङ्गारादि नवभिः रसैः समृद्धा साहित्यपरम्परा विराजते।
(घ) संस्कृतभाषा केषु शास्त्रेषु विहरति?
➡️ वेदेषु, उपनिषद्सु, पुराणेतिहासकाव्येषु, दर्शनेषु, व्याकरणेषु, ज्योतिष–आयुर्वेद–गणित–विज्ञानशास्त्रेषु च विहरति।
(ङ) संस्कृतभाषायाः सम्बोधनपदानि कानि?
➡️ ‘हे संस्कृत’, ‘हे देववाणी’, ‘हे जननी’ इत्यादीनि।
![]() |
| Manjulamanjusha Sundar Surbhasha Class 8 Chapter 7 – Sanskrit Question Answers | मञ्जुलमञ्जूषा सुन्दरसुरभाषा अभ्यास-प्रश्न उत्तर (Class 8) |
3. रेखांकितपदेषु प्रश्ननिर्माणम् –
| वाक्य | प्रश्न |
|---|---|
| मुनिगणाः संस्कृतभाषायाः विकासं कृतवन्तः। | मुनिगणाः कस्याः विकासं कृतवन्तः? |
| सामान्यजनानां जीवनं काव्यैः प्रभावितम् अस्ति। | सामान्यजनानां जीवनं कैः प्रभावितम् अस्ति? |
| कवयः अपि उपादेयानि काव्यानि रचितवन्तः। | कवयः अपि कीदृशानि काव्यानि रचितवन्तः? |
| संस्कृतभाषा पृथिव्यां विहरति। | संस्कृतभाषा कुत्र विहरति? |
| संस्कृतभाषा विविधभाषाः परिपोषयति। | संस्कृतभाषा काः परिपोषयति? |
| वेद-वेदाङ्गादीनि गभीराणि शास्त्राणि सन्ति। | वेद-वेदाङ्गादीनि गभीराणि कानि सन्ति? |
4. पदानां विभक्तिः एवं वचनम् –
| पदम् | विभक्तिः | वचनम् |
|---|---|---|
| मातः | सम्बोधन | एकवचनम् |
| तव | षष्ठी | एकवचनम् |
| मञ्जूषा | प्रथमा | एकवचनम् |
| संस्कृतिः | प्रथमा | एकवचनम् |
| जनानाम् | षष्ठी | बहुवचनम् |
| जीवनस्य | षष्ठी | एकवचनम् |
| धरायाम् | सप्तमी | एकवचनम् |
| शास्त्रेषु | सप्तमी | बहुवचनम् |
5. पद्यांशानां मेलनम् –
| पद्यांशः | उत्तरम् |
|---|---|
| (क) अयि मातस्तव पोषणक्षमता | मम वचनातीता, सुन्दरसुरभाषा |
| (ख) वेदव्यास-वाल्मीकि-मुनीनां | कालिदासबाणादिकवीनाम् |
| (ग) पौराणिक-सामान्यजनानाम् | जीवनस्य आशा, सुन्दरसुरभाषा |
| (घ) श्रुतिसुखनिनदे सकलप्रमोदे | स्मृतिहितवरदे सरसविनोदे |
| (ङ) वैद्यव्योम-शास्त्रादिविहारा | विजयते धरायाम् |
6. एकपदेन अर्थ लिखत –
| दीर्घ रूप | एक पद |
|---|---|
| सुराणां भाषा | सुरभाषा |
| सुन्दरी सुरभाषा | सुन्दरसुरभाषा |
| नवरसैः रुचिरा | नवरसरुचिरा |
| पोषणस्य क्षमता | पोषणक्षमता |
| मञ्जुला भाषा | मञ्जुलभाषा |
7. रिक्तस्थानपूर्ति –
(क) अयि मातः तव पोषणक्षमता आशा वचनातीता।
(ख) वेदव्यास-वाल्मीकि-मुनीनां कालिदासबाणादि कवीनाम्।
(ग) पौराणिक-सामान्य-जनानां जीवनस्य संस्कृतिः।
(घ) श्रुतिसुखनिनदे सकलप्रमोदे स्मृतिहितवरदे सरसविनोदे।
(ङ) गति-मति-प्रेरक-काव्य-विशारदे, तव वेदविषय एषा सुन्दरसुरभाषा।
(च) नवरस-रुचिरालङ्कृति-धारा मम वेदान्तविचारा।
(छ) वैद्य-व्योम-शास्त्रादि-विहारा विजयते धरायाम्, सुन्दरसुरभाषा।
8. प्रसङ्गानुसारम् अर्थचयनम् –
| प्रश्न | विकल्प | |
|---|---|---|
| (क) “मञ्जुलमञ्जूषा” इत्यस्य अर्थः? | (iii) मनोहररूपेण संकलिता | |
| (ख) सुन्दरसुरभाषा केषां जीवनस्य आशा? | (iii) पौराणिक-सामान्यजनानाम् | |
| (ग) सुन्दरसुरभाषा कुत्र विजयते? | (iii) धरायाम् | |
| (घ) सुन्दरसुरभाषायां किं नास्ति? | (iv) अशुद्धिः | |
| (ङ) कविः सुन्दरसुरभाषां केन पदेन सम्बोधयति? | (ii) मातः |
Manjulamanjusha Sundar Surbhasha Class 8
Class 8 Sanskrit Chapter 7 Question Answer
Deepakam Chapter 7 Sanskrit Solutions
मञ्जुलमञ्जूषा सुन्दरसुरभाषा प्रश्न उत्तर
Class 8 Sanskrit Manjulamanjusha Notes
मञ्जुलमञ्जूषा सुन्दरसुरभाषा अभ्यास
Deepakam Sanskrit book class 8 solutions
Class 8 Sanskrit chapter-wise solutions
सुन्दरसुरभाषा अर्थ एवं प्रश्नोत्तर
Sanskrit Deepakam chapter 7 explanation
Sanskrit class 8 questions and answers
संस्कृत दीपकम अध्याय 7 महत्वपूर्ण प्रश्न
Class 8 Sanskrit chapter 7 Manjulamanjusha full solution
Manjulamanjusha Sundar Surbhasha Sanskrit explanation in Hindi
Class 8 Deepakam chapter 7 exercise question answer
मञ्जुलमञ्जूषा सुन्दरसुरभाषा सम्पूर्ण हल हिंदी में
Class 8 Sanskrit Deepakam notes with answers
Sanskrit Deepakam class 8 chapter 7 grammar questions

