“NCERT Class 7 Sanskrit Deepakam Chapter 12 ‘Veerangna Pannadhaya’ के महत्वपूर्ण प्रश्न-उत्तर, अभ्यास कार्य, वचन-परिवर्तन, सन्धि, लट् लकार रूपान्तरण एवं व्याकरण सहित सम्पूर्ण हल यहाँ पढ़ें। परीक्षा हेतु सर्वश्रेष्ठ Notes।”
Veerangna Pannadhaya Class 7 Deepakam Chapter 12 – Questions Answers
📘 12 – वीराङ्गना पन्नाधाया
अभ्यास-प्रश्न
🟦 1. अधोलिखितानां प्रश्नानाम् एकपदेन उत्तरं लिखन्तु।
| प्रश्न | उत्तर |
|---|---|
| (क) राजस्थानस्य वीराङ्गनासु का सुविख्याता ? | पन्नाधाया |
| (ख) उदयसिंहः कस्य पुत्रः ? | सङ्ग्रामसिंहस्य |
| (ग) बनवीरः कं मारयितुम् कुतन्त्रम् अरचयत् ? | उदयसिंहम् |
| (घ) कालान्तरे कः मेवाडस्य राजा अभवत् ? | उदयसिंहः |
| (ङ) पन्नाधायायाः निर्णयः कीदृशः आसीत् ? | अकल्पनीयः |
| (च) महाराणाप्रतापः केषां हृदये चिरं स्थानं प्राप्नोत् ? | भारतीयानाम् |
🟦 2. प्रश्नानां पूर्णवाक्येन उत्तराणि लिखन्तु।
(क) पन्नाधाया कस्य अद्वितीयम् उदाहरणम् अस्ति ?
उत्तर: पन्नाधाया त्यागस्य शौर्यस्य च अद्वितीयम् उदाहरणम् अस्ति।
(ख) महाराणासङ्ग्रामसिंहस्य पुत्रौ कौ आस्ताम् ?
उत्तर: महाराणासङ्ग्रामसिंहस्य द्वौ पुत्रौ विक्रमादित्यः उदयसिंहः च आस्ताम्।
(ग) दुष्टबुद्धिः बनवीरः किम् अचिन्तयत् ?
उत्तर: दुष्टबुद्धिः बनवीरः अचिन्तयत् यत्— “अहम् एव उत्तराधिकारी भवेयम्, न कोऽपि मम प्रतिस्पर्धी स्यात्” इति।
(घ) बनवीरस्य कुतन्त्रं ज्ञात्वा पन्नाधाया किम् अकरोत् ?
उत्तर: बनवीरस्य कुतन्त्रं ज्ञात्वा पन्नाधाया उदयसिंहस्य स्थानि स्वपुत्रं चन्दनं शायितवती।
(ङ) आचन्द्रार्कं किं तिष्ठति ?
उत्तर: पन्नाधायाः त्यागः शौर्यं च आचन्द्रार्कं तिष्ठति।
(च) पन्नाधायायाः बलिदानं किं शिक्षयति ?
उत्तर: पन्नाधायाः बलिदानं शौर्यं, राष्ट्रभक्तिं, कर्त्तव्यनिष्ठां, विवेकं च शिक्षयति।
![]() |
| Veerangna Pannadhaya Class 7 Deepakam Chapter 12 – Questions Answers |
🟦 3. रिक्तस्थानानि उचितैः पदैः पूरयन्तु (धातुरूप-तालिका)।
| धातु | एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् |
|---|---|---|---|
| (क) मिल् | अमिलत् | अमिलताम् | अमिलन् |
| (ख) वद् | अवदः | अवदतम् | अवदत |
| (ग) खाद् | अखादः | अखादतम् | अखादत |
| (घ) लिख् | अलिखत् | अलिखताम् | अलिखन् |
| (ङ) रक्ष् | अरक्षम् | अरक्षाव | अरक्षाम |
| (च) पिब् | अपिबः | अपिबतम् | अपिबत |
| (छ) पृच्छ् | अपृच्छम् | अपृच्छाव | अपृच्छाम |
| (ज) मारय् | अमारयत् | अमारयताम् | अमारयन् |
| (झ) भू | अभवम् | अभवाव | अभवाम |
🟦 4. वचन-परिवर्तनम् (लट्-लकारे)।
| एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् |
|---|---|---|
| (क) सः शालाम् अगच्छत्। | तौ शालाम् अगच्छताम्। | ते शालाम् अगच्छन्। |
| (ख) बालिका पद्यम् अलिखत्। | बालिके पद्यम् अलिखताम्। | बालिकाः पद्यम् अलिखन्। |
| (ग) शिक्षकः अवदत्। | शिक्षकौ अवदताम्। | शिक्षकाः अवदत। |
| (घ) सा चित्रम् अपश्यत्। | ते चित्रम् अपश्यताम्। | ताः चित्रम् अपश्यन्। |
| (ङ) त्वम् अक्रीडः। | युवाम् अक्रीडतम्। | यूयम् अक्रीडत। |
| (च) त्वं जलम् अनयः। | युवां जलम् अनयतम्। | यूयं जलम् अनयत। |
| (छ) अहं मन्दिरम् अगच्छम्। | आवां मन्दिरम् अगच्छाव। | वयं मन्दिरम् अगच्छाम। |
| (ज) अहं मधुरम् अखादम्। | आवां मधुरम् अखादाव। | वयं मधुरम् अखादाम। |
🟦 5. रेखाङ्कित-पदानि आश्रित्य प्रश्न-निर्माणम्।
| वाक्य | प्रश्न |
|---|---|
| (क) सः अचिन्तयत्। | कः अचिन्तयत् ? |
| (ख) शयनस्थाने चन्दनं शायितवती। | चन्दनं कुत्र शायितवती ? |
| (ग) राष्ट्रहितं श्रेष्ठम्। | किं श्रेष्ठम् ? |
| (घ) बनवीरः चन्दनम् अमारयत्। | बनवीरः कम् अमारयत् ? |
| (ङ) तस्याः निर्णयः अकल्पनीयः आसीत्। | कस्याः निर्णयः अकल्पनीयः आसीत् ? |
| (च) उदयसिंहः मेवाडस्य राजा अभवत्। | कः मेवाडस्य राजा अभवत् ? |
| (छ) मम प्रतिस्पर्धी न स्यात्। | कस्य प्रतिस्पर्धी न स्यात् ? |
🟦 6. संधि-प्रयोगः।
| पदद्वयम् | संधिः |
|---|---|
| मम + अपि | ममापि |
| विद्या + अर्थी | विद्यार्थी |
| सह + अनुभूतिः | सहानुभूति: |
| कवि + इन्द्रः | कवीन्द्रः |
| गिरि + ईशः | गिरीशः |
| वेद + अलङ्कारः | वेदालङ्कारः |
| दैत्य + अरिः | दैत्यारिः |
| सु + उक्तिः | सूक्तिः |
🟦 7. वाक्यानि वर्तमानकाले (लट्लकारे) परिवर्त्य लिखन्तु।
| मूल-वाक्य (लङ्) | वर्तमानकाल (लट्) |
|---|---|
| (क) उदयसिंहः वीरः आसीत्। | उदयसिंहः वीरः अस्ति। |
| (ख) अहं तत् सर्वम् अपश्यम्। | अहं तत् सर्वं पश्यामि। |
| (ग) बनवीरः कुतन्त्रम् अकरोत्। | बनवीरः कुतन्त्रं करोति। |
| (घ) त्वं शयनस्थानम् अगच्छः। | त्वं शयनस्थानं गच्छसि। |
| (ङ) ते कथाम् अपठन्। | ते कथां पठन्ति। |
| (च) धात्री उदयसिंहम् अपृच्छत्। | धात्री उदयसिंहं पृच्छति। |
| (छ) वयं शूराः अभवाम। | वयं शूराः भवामः। |
Veerangna Pannadhaya Class 7
वीराङ्गना पन्नाधाया प्रश्न उत्तर
Class 7 Sanskrit Chapter 12 Solutions
NCERT Class 7 Sanskrit Deepakam Notes
Sanskrit question answer class 7
Veerangna Pannadhaya summary
Class 7 Sanskrit chapter explanation
Deepakam part 2 class 7 chapter 12
Sanskrit important questions class 7
Veerangna Pannadhaya exercise answers

_copy_537x347.jpg)